Núm. 61 (2021): Julio-diciembre
Artículos

Los primeros comentadores protestantes de la Ética a Nicómaco (1532-1599) y el problema de la mutabilidad de la ley natural

Manfred Svensson
Universidad de los Andes, Chile
Biografía

Publicado 2021-06-23

Cómo citar

Svensson, M. (2021). Los primeros comentadores protestantes de la Ética a Nicómaco (1532-1599) y el problema de la mutabilidad de la ley natural. Tópicos, Revista De Filosofía, (61), 11–37. https://doi.org/10.21555/top.v0i61.1170

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Altmetrics

Citas

Resumen

El artículo ofrece una introducción al conjunto de los comentarios a la Ética a Nicómaco escritos por autores protestantes durante el siglo XVI. Se corrige así la unilateral impresión que el antiaristotelismo de Lutero ha dejado sobre la historia intelectual del periodo. Exponemos el modo en que estos comentadores tratan la idea de lo justo por naturaleza en EN V, 7, y en particular la singular tesis aristotélica sobre la mutabilidad de lo justo natural.

Citas

  1. Aspe, V. (2018). Aristóteles y Nueva España. Universidad Autónoma de San Luis Potosí.
  2. Ballor, J. (2012). Natural Law and Protestantism—A Review Essay. Christian Scholar’s Review, 41(2), 193–209.
  3. Baschera, L. (2014). Shaping Reformed Aristotelianism: Otto Werdmüller’s Evaluation of the Nicomachean Ethics in De Dignitate, usu et methodo philosophiae moralis (1545). En L. Baschera, B. Gordon, y C. Moser (eds.), Following Zwingli. Applying the Past in Reformation Zurich. (pp. 209–231). Ashgate.
  4. Bergius, M. (1591). Aristotelis Ethicorum, sive de moribus, ad Nicomachum libri decem. Apud heredes Andreae Wecheli, Claudium Marnium et Joannem Aubrium.
  5. Blank, A. (2008). Justice and the Eclecticism of Protestant Ethics, 1580-1610. Studia Leibnitiana, 50(2), 223–238.
  6. Camerarius, J. (1578). Ethicorum Aristotelis Nicomachiorum explicatio accuratissima. Andreas Wechel.
  7. Case, J. (1616). Speculum quaestionum moralium in universam Aristotelis philosophi summi ethicen. Ex officina typographica Egenolfi Emmolii, impensis Petri Kopffii.
  8. Deufert, D. (2011). Matthias Bergius (1532-1592): antike Dichtungstradition im konfesionellen Zeitalter Vandenhoeck & Ruprecht.
  9. Dingel, I. (2008). The Culture of Conflict in the Controversies Leading to the Formula of Concord (1548-1580). En R. Kolb (ed.), Lutheran Ecclesiastical Culture: 1550-1675. (pp. 15–64). Brill.
  10. Dingel, I. (2009). Von Melanchthon zu Pufendorf. Versuch über Typen und Entwicklung der philosophischen Ethik im protestantischen Deutschland zwischen Reformation und Aufklärung. En M. Mulsow (ed.), Spätrenaissance-Philosophie in Deutschland 1570-1650. Entwürfe zwischen Humanismus und Konfessionalisierung, okkulten Traditionen und Schulmetaphysik. (pp. 321–398). Max Niemeyer Verlag.
  11. Frank, G. (1995). Die theologische Philosophie Philipp Melanchthons (1497-1560). Benno.
  12. Frank, G. (2017). Praktische Philosophie. En G. Frank (ed.), Philipp Melanchthon. Der Reformator zwischen Glauben und Wissen. Ein Handbuch. (pp. 457–468). De Gruyter.
  13. Frank, G. y Selderhuis, H. J. (2005). Melanchthon und der Calvinismus. Frommann-Holzboog.
  14. Freedman, J. (1985). Philosophy Instruction Within the Institutional Framework of Central European Schools and Universities During the Reformation Era. History of Universities, 5, 117–166.
  15. García-Huidobro, J. (2018). La recepción de la doctrina aristotélica de lo justo natural en los comentaristas medievales de la Ética a Nicómaco. UNAM-Porrúa.
  16. Goclenius, R. (1598). Meditationes ethicae sive Aristotelis Ethicorum Nikomacheion perspicua ac perquam erudita, cum moribus sacris, id est, in sacra pagina descriptis, collata explicatio Nikolaus Erben.
  17. Golius, T. (1597). Epitome doctrinae moralis. Typis Josiae Rihelis Haredum.
  18. Günther, O. (1585). Aristotelis Stageritae Ethicorum ad Nicomachum libri X. Lucius.
  19. Heiland, S. (1579). Ethica ad Nicomachum libri decem, in gratiam et usum studiosorum breviter et perspicue per quaestiones expositi. Georg Gruppenbach.
  20. Hervada, J. (1987). Historia de la ciencia del derecho natural. EUNSA.
  21. Hilden, W. (1585). Succintae et breves e textu Aristotelis desumptae quaestiones ethicae. Typis ac impensis autoris.
  22. Hofmann, N. (1982). Die Artistenfakultät an der Universität Tübingen. 1534-1601. J. C. B. Mohr.
  23. Hotson, H. (2007). Commonplace Learning. Ramism and its German Ramifications. 1543-1630. Oxford University Press.
  24. Hutchinson, E. (2018) Reason Diabolical, Reason Divine: Philosophy, Classical Humanism, and the Scripture Principle in Philip Melanchthon and Niels Hemmingsen. En J. Minich (ed.), Philosophy and the Christian: The Quest for Wisdom in the Light of Christ. (pp. 214-149). Lincoln, The Davenant Press.
  25. Hyperius, A. (1586). In Aristotelis Ethica Nicomachica annotationes haud inutiles. Ex officina Oporiniana.
  26. Kathe, H. (2002). Die Wittenberger philosophische Fakultät. 1502-1817. Böhlau Verlag.
  27. Kuropka, N. (2002). Philipp Melanchthon: Wissenschaft und Gesellschaft. Mohr Siebeck.
  28. Leibniz, G. W. (2015). Ensayos de teodicea. Sobre la bondad de Dios, la libertad del hombre y el origen del mal. G. Vera (ed.). Comares.
  29. Lines, D. A. (2005). Moral Philosophy in the Universities of Medieval and Renaissance Europe. History of Universities, 20(1), 38–80.
  30. Lohr, C. (1988). Latin Aristotle Commentaries II. Renaissance Authors. Leo S. Olschki Editore.
  31. Lohr, C. (1991). The Sixteenth-Century Transformation of the Aristotelian Division of the Speculative Sciences. En D. Kelley y R. Popkin (eds.), The Shapes of Knowledge from the Renaissance to the Enlightenment. (pp. 49–58). Kluwer Academic Publishing.
  32. Lonicerus, J. (1540). Librorum Aristotelis. De physica auscultatione, De generatione et corruptione, De longitudine et brevitate vitae, De vita et morte animalium, De anima. Compendium. In officina Christiani Egenolphi.
  33. Lutero, M. (1883). Werke. Kritische Gesamtausgabe. 1. Band. Hermann Böhlau.
  34. Lutero, M. (1886). Werke. Kritische Gesamtausgabe. 6. Band. Hermann Böhlau.
  35. Melanchthon, P. (1834a). Enarrationes aliquot librorum ethicorum Aristotelis. En K. G. Brettschneider y H. E. Bindseil (eds.), Corpus Reformatorum. Vol. 16. 28 volúmenes. C. A. Schwetschke.
  36. Melanchthon, P. (1834b). Philippi Melanthonis epistolae, praefationes, consilia, iudicia, schedae academicae. En K. G. Brettschneider y H. E. Bindseil (eds.), Corpus Reformatorum. Volúmenes 1-10. 28 volúmenes. C.A. Schwetschke.
  37. Noack, L. y Splett, J. (2009). Hilden, Wilhelm. En Bio-Bibliographien. Branderburgische Gelehrte der Frühen Neuzeit. Mark Brandenburg mit Berlin-Cölln 1506-1640. (pp. 268–273). Akademie Verlag.
  38. Petersen, P. (1921). Geschichte der aristotelischen Philosophie im protestantischen Deutschland. Felix Meiner.
  39. Scattola, M. (1999). Das Naturrecht vor dem Naturrecht. Max Niemeyer Verlag.
  40. Schegk, J. (1550). Jacobi Scheggii Schorndorffensis in reliquos naturalium Aristotelis libros commentaria planè philosophica, nunc primum in lucem edita: videlicet, in libros IIII De caelo. De ortu & interitu lib. II. Meteoron
  41. lib. IIII. De sensu & sensili I. De memoria & recordatione I. De somno & evigilatione I. De insomniis I. De prædictionibus in somno I. De motu animalium I. De longa & brevi vita, item de adolescentia & senecta, vita & morte I. De causa continente. Item, ejusdem in X. libros ethicorum annotationes longe doctissimæ. Ioannes Hervagius.
  42. Scheible, H. (2010). Aristoteles und die Wittenberger Universitätsreform. Zum Quellenwert von Lutherbriefen. En H. Scheible, Aufsätze zu Melanchthon. (pp. 125–151). Mohr Siebeck.
  43. Schmitt, C. (1983). John Case and Aristotelianism in Renaissance England. McGill-Queen’s University Press.
  44. Schmitt, C. (2004). Aristóteles y el Renacimiento. Universidad de León.
  45. Schneider, U. (1997). Eclecticism and the History of Philosophy. En D. Kelley (ed.), History and the Disciplines. The Reclassification of Knowledge in Early Modern Europe. (pp. 83–101). University of Rochester.
  46. Scribonius, W. (1589). Ethica ex Aristotele et aliis summis philosophis repetita. Johann Wechel.
  47. Strigelius, V. (1563). Disputatio de Iusticia ex Libro Quinto Ethicourm Aristotelis ad Nicomachum Proposita. In officina Voegeliana.
  48. Strigelius, V. (1572). Aristotelis Stagiritae ad filium Nicomachum, de vita et moribus scripti libri X. Ioannes Steinman.
  49. Svensson, M. (2016a). Reforma protestante y tradición intelectual cristiana. CLIE.
  50. Svensson, M. (2016b). Un caso de antiaristotelismo agustiniano. Lutero y la recepción de Aristóteles en la Reforma protestante. Tópicos, Revista de Filosofía, 50, 41–59.
  51. Svensson, M. (2019). Aristotelian Practical Philosophy from Melanchthon to Eisenhart. Protestant Commentaries on the Nicomachean Ethics 1529-1682. Reformation and Renaissance Review. DOI: https://doi.org/10.1080/14622459.2019.1653539.
  52. Toste, M. (2012). The Teaching of Moral Philosophy in Sixteenth-Century Protestant Universities and Aristotle’s Nicomachean Ethics: The Case of Tübingen. En S. Lorenz, U. Köpf, J. Freedman y D. Bauer (eds.), Die Universität Tübingen zwischen Scholastik und Humanismus. (pp. 299-335). Jan Thorbecke Verlag.
  53. Vermigli, P. M. (1582). In Aristotelis ethicorum ad Nicomachum librum primum, secundum ac initium tertii, clarissimi et doctissimi viri D. Petri Martyris Vermilii, Florentini, sacrarum literarum in Schola Tigurina quondam professoris, commentarius doctissimus. Christopher Froschover.
  54. Werdmüller, O. (1545). De dignitate, usu et methodo philosophiae moralis. Hieronymus Curio.
  55. Zumkeller, A. (1963). Die Augustinertheologen Simon Fidati von Cascia und Hugolin von Orvieto und Martin Luthers Kritik an Aristoteles. Archiv für Reformationsgeschichte, 54, 15–37.